Skip to main content

Wanneer net herrinneringe oorbly...


Dana Snyman se kortverhaal, Ouma Plaas - is net soveel my storie as wat dit syne is. Na my eerste Storielied optrede in Melkbos weet ek ook dat die storie meeste mense se storie is. Dana Snyman vertel in die storie hoe hy by sy ouma gaan kuier. Hoe hy deur die dorp ry en sien hoe dinge verander het. Uit die storie maak ek die afleiding dat sy ouma se geheue nie meer is wat dit is nie en dat dit vir hom moeilik is om haar so weerloos en "afwesig" te sien. Hy verwys na sy ouma se hande...wat koud en bleek op die laken rus - en onthou dan hoe daardie selfde hande in die verlede behendig jam potjies kon oopmaak, kon bak, kon troos. Die herrinneringe wat my ouma oproep is net soos die van 'n plaas. Dit is groot en omvangryk. Daar is reuke, geluide, gevoelens - almal wat assosieer met klomp ander klein herrinneringe en fases in my lewe. Dit is so hartseer wanneer iemand met so grootsheid - oud en klein en weerloos raak. Wanneer hulle hul essensie verloor.

My ouma het Altzheimers - 'n siekte wat mens nooit oor dink totdat een van jou familielede dit kry nie. Gebeur dit begin jy gesels en kom jy agter hoe baie mense daagliks met die siekte moet deal. Ek het die song geskryf na ek sy verhaal gelees het. Ek het die herrinneringe wat ek van my ouma en haar hande het - in die lied ingewerk. Sy is nou ook virewig.



Ouma se hande...

Hoe het dinge nie verander
vernuwe en vooruitgegaan
Hier waar tyd by haar
alewig net bly stilstaan

Dis dié dat sy bly
terughunker na haar tye op die plaas
van blomme aanry mark toe
en heuning haal saam met pa
Ek onthou die campher insmeer sessies
voor die spieël
haar houtkis vol juwele
tieroog, granaat en robyn
 
en die blou budgie veer
wat haar eerste kêrel vir haar gegee het
net voor hy haar hart
roekeloos gebreek het

My ouma is 'n klein, klein voëltjie
Sy het uit die boom uitgeval
Sy skuil nou onder 'n bossie
met haar hande in haar skoot gevou

...my ouma se hande
wat die wêreld buite kon hou
Die vertoonkas voel goematjies
Tretchikoff en die Bybelversies
en daai tissues wat sy sorgvuldig
by haar mou invou
 
Ek kuier nou en die huis
is klam en koud
sy's virrinneweer
net soos haar gemoed


Die Chinese japon,
hy hang nou swaar soos 'n las
om haar tenger lyf wat
eens op 'n tyd trots volrond was
 
My ouma is 'n klein, klein voëltjie
Sy het uit die boom uitgeval
Sy skuil nou onder 'n bossie
met haar hande in haar skoot gevou

...my ouma se hande
wat die wereld buite kon hou

Ek kuier kort want gesels is min
van 1 minuut tot die volgende
Ek streel oor haar hande en
ek bid dat sy weet
 
dat al is sy nie meer sy nie
dat niks sal verander nie
net hierdie hande van my
wat nou die wêreld buite moet hou
 
want my ouma is 'n klein, klein voëltjie
Sy het uit die boom uitgeval
Sy skuil nou onder 'n bossie
met haar hande in haar skoot gevou
 
...my ouma se hande
wat die wêreld buite kon hou
is nou sag in myne gevou
dat ék die wêreld buite kan hou

Luna Paige

Comments

Popular posts from this blog

Ou Karoo uiteindellik op 'n CD

Jare gelede het ek by die Dorpstraat teater gewaitress. Dit was toe Dorpstraat nog in Dorpstraat was en Hettie en Elbie nog die plek bestuur het. Hoe lekker was Dorpstraat Teater nie toe nie. Dit was een van daardie plekke waar mense net ingeval het. As jy op 'n random aan nie weet wat om te doen nie, het jy summier Dorpstraat toe gegaan. Daar was altyd iets nice aan die gang, daar was altyd lekker mense daar en die geselskap was goed. As aspirerende sangeres was dit ook wonderlik om blootstelling tot so baie professionele kunstenaars te kry. Ek kon bykans 3-4 keer 'n week 'n show kyk. Dit was 'n leerskool en dit het my droom aan die gang gehou. Ek het uiteindellik self ook by Dorpstraat teater my eerste optrede gehad. :) Op een van hierdie shifts het ek vir Rocco de Villiers ontmoet. Hy het kom optree die aand. Ek het vir hom my heel eerste CD ooit gegee en nie eintlik geweet hoekom ek dit doen of wat daaruit gaan voortspruit nie. 'n Paar maande later toe kon...

'n Skryende skande!

Ek moes ‘n ou Franse man bietjie touwys maak oor die Kaap. Letterlik “chauffeur” speel en informasie deel daar waar hy dit versoek. Wat mens nie alles sal doen vir ‘n ou geldjie nie! Maar bly is ek, want ek was weer by die majesteuse Tafelberg op, het vir die eerste keer (en ek weet dis ‘n skande!) op Kaappunt gaan staan en by die vreesaanjaende afgronde afgetuur. Hy het beter begrip as ek getoon van waar op die kaart ons onsself bevind. Al die hoeke en draaie van die Kaap se punt het my skoon deurmekaar gehad. Kyk, ‘n rigting mens is ek glad nie. Ek is wel ‘n storie mens. Die ou fotos in die museum en die mooi Diaz-strandjie het my verbeelding aangegryp en skielik het ek weer in spoke begin glo. “ As ek ‘n hele dag op daai strandjie gaan lê – sal die ou “drifters” dalk hul weg na my toe vind en my hul stories vertel? ” het ek gewonder. Elk geval, ek gaan loop nou ‘n draai. Siende dat die man Frans is, moes ons ook gaan kuier in Franschoek en die Hugenote Museum. Ek het hom op ‘n straa...

Wanneer alles blote vuur is...

Ek het onlangs vir die eerste keer André P Brink se boek, die Ambassadeur gelees. Hierdie boek is in 1964 in Engels en in 1966 in Duits vertaal en gepubliseer. Ek het nog altyd van sy boeke gehou – maar ek moet sê – ek het dié een nogals baie geniet. Ek kan sien hoekom die boek so gewild was. Ek dink mense kan maklik daarmee identifiseer. En ons kan dit ook maar erken, die idee van verbode liefde het maar altyd ‘n trekkingskrag (alhoewel ons dit nie altyd goedkeur nie). Dis wanneer mens begin simpatiseer met ‘n karakter wat ons weet iets verkeerd doen en wens dat die wêreld die karakter nie moet veroordeel nie – dat mens weet die skrywer het ‘n goeie job gedoen. Hierdie verhaal gaan oor twee mans en drie vrouens. Dit gaan oor die huwelik, die ouer-kind verhouding, oor onbeantwoorde liefde, oor die onvermoë om eerlik te wees, dit gaan oor die liefdespel of eerder, spel van verraad wat gespeel word tussen mense wat nie weet hoe om vir mekaar te vertel of verduidelik wat hulle wil hê ni...